ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΕΝΔΡΟ ΣΤΑ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΤΟΥ 1913.

 

«La ville assiégée, Janina Octobre 1912 - Mars 1913» G. Chantepleure.

 

 ΧΙΙ Ιωάννινα 12/25 Δεκεμβρίου.

…..Χριστούγεννα! Χριστούγεννα θλιβερά! Τα Χριστούγεννα στα πολιορκούμενα Ιωάννινα είναι πραγματικά Χριστούγεννα;  Παρόλα αυτά ήθελα να δω τη χαρά των Χριστουγέννων. Και την αναζήτησα εκεί μόνο που μπορούσα να την βρω. Την αναζήτησα  στα ματάκια και τα χείλη των μικρών παιδιών .

«Αφήστε τα παιδιά να έλθουν σε μένα»

Δεν θέλησα να εμποδίσω τα παιδάκια να χαρούν τα Χριστούγεννα. Και για χάρη τους έκανα ένα «Δένδρο»! Ένα δένδρο στα Ιωάννινα που αυτή τη στιγμή πολιορκούνται. Η αξίωση μου αυτή θα προκαλέσει βέβαια οίκτο. «Δυστυχώς κυρία, θα πέσετε σε πολλά εμπόδια»

Πρώτον είναι δύσκολο να βρεθεί το έλατο. Έλατα βρίσκονται στο Ζαγόρι, το μέρος  που μπροστά του τα Ελβετικά τοπία δεν είναι τίποτε. Επίσης και στη Δωδώνη. Σε καλύτερους  καιρούς θα μπορούσα να έχω ένα έλατο. Αλλά το βουνό δεν είναι ασφαλές και κανείς δεν θα διακινδύνευε στις μέρες αυτές του πολέμου να πάει να μου φέρει ακόμα και  το πιο μέτριο των κωνοφόρων. Ένας χωρικός ο οποίος προσφέρθηκε στην αρχή να μου φέρει το πολυπόθητο δένδρο από τη Δωδώνη, δεν εμφανίσθηκε πλέον και νομίζω ότι η καλή του θέληση θα σταμάτησε μπροστά στις τόσες δυσκολίες της επιχείρησης. Τότε θυμήθηκα τους πρίνους του δρόμου των Αγίων Σαράντα. Και είπα: Αρκούμαι και με ένα πρίνο. Και βέβαια θα είναι πολύ ωραίο ένα  Χριστουγεννιάτικο δένδρο από πρίνο.

Ο πρίνος δεν έχει την ωραία συμμετρική κανονικότητα του έλατου αλλά το σκληρό ωραίο και στιλπνό φύλλωμά του και οι «ιδιοτροπίες» των κλαδιών του που ενώνονται γύρω από τον ισχυρό κορμό  είναι καλές για την τοποθέτηση των κομψών παιχνιδιών και στολιδιών.

Επειδή δεν είχα μικρά κεράκια έκοψα σε ανάλογο ύψος μεγάλες λεπτές λαμπάδες της εκκλησίας. Μου έλειπαν τα χρυσά, ασημένια και άλλα πολύχρωμα στολίδια, που σπινθηροβολούν πάνω στο χριστουγεννιάτικο δένδρο μας, αλλά κατασκεύασα από λεπτό χαρτί με χρώμα μενεξεδί,  ροδί, κόκκινο, μπλε, κίτρινο και πορτοκαλί, πολλές πολύχρωμες ταινίες και περίπλοκες χάρτινες αλυσίδες όπως και μικρά δίχτυα με μπομπόνια. Στα κλαδιά είχα κρεμάσει πολλά παιχνιδάκια - τα οποία μάζευα με πολύ κόπο από το πίσω μέρος των καταστημάτων των Ιωαννίνων, γιατί οι έμποροι από το φόβο των λεηλασιών, έκρυβαν και κάποιες φορές εξαφάνιζαν στα βάθη της γης ό,τι είχαν πολυτιμότερο – όλα αυτά φωτισμένα και στολισμένα με κάλυκες λουλουδιών, έκαναν τον πρίνο απροσδόκητα κομψό και λαμπερό, το λέω με περηφάνεια. Ο πρίνος τα έφερε πάνω του με χάρη και έτσι όπως έδειχνε, αποδείχθηκε καλύτερος και πιο φανταστικός, από ένα πλούσια στολισμένο έλατο αλλά διακοσμημένο με λιγότερη επιμέλεια και αγάπη.

Το θέαμα ήταν εξαίσιο. Όταν άναψα τα κεράκια, η πόρτα της αίθουσας άνοιξε διάπλατα για να περάσουν μέσα οι ήρωες της γιορτής. Ω, τα ματάκια γεμάτα έκσταση, τα έκπληκτα προσωπάκια!  Όλη μου η καρδιά κυριεύτηκε από την αθώα αυτή ζωηρότητα…Ξεχνούσα τον πόλεμο. Ήμουν ευχαριστημένη, χαρούμενη και εγώ όπως και τα παιδάκια. Ένα μικρό κουτάκι δόθηκε στο καθένα για να βάλει τα παιχνίδια, τους καρπούς του δένδρου και καθένα γέμισε το κουτάκι του… Τα κεράκια καίγαν μέχρι  που καψάλισαν τα ξερά φύλλα του δένδρου… Τα παιδάκια μετά, πήραν το τσάι τους….Και όταν τέλειωσε και αυτό, άρχισαν να μιλούν για χορό… 

Στο τέλος, τα ελληνόπουλα χόρεψαν συρτό!

Ο Απόλλων και οι Μούσες- λέει η παράδοση- δίδαξαν στην Ελλάδα το συρτό, τον ποιητικό και μυθικό αυτό χορό, του οποίου οι αρμονικές στροφές μας θυμίζουν τους αρχαίους χορούς….

Απόσπασμα από το βιβλίο:

ΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΑ, Μετάφραση: Γ. Τσοκόπουλου. Έκδοση: Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, Ιωάννινα 1975. 

Πρωτότυπο έργο: G. Chantepleur, La Ville Assiégée, Janina (Octobre 1912-Mars 1913) Eκδόσεις: Calmann-Levy, Paris 1913.
Το κείμενο είναι ελεύθερη απόδοση στη δημοτική.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα

H Γαλλίδα Jeanne-Caroline Violet Dussap, στις αρχές του 20 αιώνα ήταν διάσημη για την εποχή της μυθιστοριογράφος με το ψευδώνυμο Guy Chantepleure (GC). Ήταν η σύζυγος του Edgar Dussap, Γάλλου Προξένου στα Γιάννενα το 1913. Γεννημένη το 1870 στο Παρίσι, όταν ήλθε στα Γιάννενα σε ηλικία 42 ετών, ήταν ήδη γνωστή και αναγνωρισμένη διεθνώς ως συγγραφέας. Η G C έγραψε ένα βιβλίο για την πολιορκία των Ιωαννίνων το 1912-1913 με τον τίτλο: «La Ville assiégée» Janina Octobre 1912 - Mars 1913. (Η πολιορκημένη πόλη Ιωάννινα Οκτώβριος 1912-Μάρτιος 1913). Εκεί περιγράφει παραστατικά τα Γιάννενα - τότε υπό την κατοχή των Οθωμανών- την περίοδο από τον Οκτώβριο 1912 έως Μάρτιο 1913, καταγράφοντας με συγκλονιστικό τρόπο την πολιορκία της πόλης από τον ελληνικό στρατό, έως την απελευθέρωσή της. Η συγγραφέας, όλο το διάστημα της παραμονής της στα Γιάννενα, ήταν κοντά στο βασανισμένο λαό και στήριξε καθοριστικά τους Έλληνες τη δύσκολη εκείνη περίοδο.

Ελληνογαλλικός Σύλλογος Ιωαννίνων